Pension Homeland op Marineterrein als locatie voor fotoshoot

Ongeveer een jaar geleden fungeerde Pension Homeland als locatie voor een mooie fotoshoot. Fotografe Nienke Wind en model Anouk Dutree maakten zeer goed gebruik van de jaren-zestig-sfeer van het hotel. Ook werd de gehorigheid van de kamers getest ;-)

Op weg naar een officiële zwemplek op het Marineterrein?

Factless politics
Het verbaast me telkens weer hoe slecht wethouders, raadsleden en ambtenaren geïnformeerd zijn over bepaalde zaken, dan wel doen alsof ze niet meer weten of kunnen. Zo ook bij de kwestie van het creëren van een al dan niet officiële zwemplek in de haven van het Marineterrein.
In mei van dit jaar presenteerden raadsleden Poot (VVD), Duijndam (SP) en Glaubitz (D66) een plan voor een niet-officiële zwemplek in de haven van het Marineterrein. De raadsleden wisten blijkbaar niet dat Bureau Marineterrein toen al samen met Waternet en een groep studenten van de UvA bezig was met een eigen onderzoek naar mogelijkheden om zo'n zwemplek te creëren. 

Openstelling haven Marineterrein

Inmiddels is door Bureau Marineterrein de haven opengesteld om er -op eigen risico- in te zwemmen. Uit de monitoring van Waternet bleek namelijk dat het water in de haven de meeste tijd schoon genoeg is om in te zwemmen, maar dat vooral na grote regenbuien de overlopende riolen een toename van schadelijke bacteriën kunnen veroorzaken. Zelf een beetje nadenken dus. De studenten van de UvA hebben daarnaast een zeer uitgebreid rapport uitgebracht met daarin voorstellen om de kwaliteit van deze zwemplek te verbeteren.

Dubbel werk

Er lijkt vanuit de gemeente echter weinig kennis te bestaan van deze ontwikkelingen. Wethouder Kock (D66) gaat namelijk vrolijk door met zijn eigen 'onderzoek' naar de mogelijkheden van een zwemplek.

Uit een brief van de wethouder aan de raad van 7 november:

Op dit moment wordt in samenwerking met het programmabureau [sic] Marineterrein, de provincie en waternet de fysieke veiligheid van het gebied (boven en onderwater) onderzocht en gekeken welke fysieke aanpassingen nodig zijn om te komen tot een geschikte zwemplek. In samenwerking met Waternet is reeds gekeken naar de waterkwaliteit van de haven bij het Marineterrein en uit de eerste metingen is gebleken dat deze niet voldoen aan de gezondheidsnormen. Waternet, het programmabureau Marineterrein en de gemeente onderzoeken gezamenlijk hoe de waterkwaliteit verbeterd kan worden. De verwachting is dat in Q1 van 2017 meer duidelijk is over de benodigde aanpassingen om de waterkwaliteit en fysieke veiligheid te verbeteren. Wanneer dit helder is en de benodigde aanpassingen gedaan zijn kan er gekeken worden naar eventuele aanvullende voorzieningen om het gebied verder te versterken als zwemplek. 

In deze brief wordt wel heel stellig de waterkwaliteit onvoldoende beoordeeld. De nuancering van Waternet ontbreekt. Ook de openstelling op eigen risico wordt niet genoemd. Het rapport van de UvA lijkt onbekend bij de wethouder.
Daarnaast blijkt in de najaarsnota (Watervisie?) de haven als zwemplek te zijn 'vergeten'.

Haven Marineterrein vergeten in rapport
Een gesprek tussen wethouder Kock en raadslid Poot in de raadsvergadering van 30 november:

(Mevrouw POOT: Net als de heer Guldemond wensen heeft, heb ik die natuurlijk ook. Het viel mij op dat er in de najaarsnota wel gesproken werd over de realisatie van extra zwemplekken, maar net niet op de plek waar wij een initiatiefvoorstel voor hadden aangenomen. Viel u dat ook op?)
Ja. Volgens mij is dat het beste antwoord.
(Mevrouw POOT: Weet u ook waarom niet?)
Nee, mevrouw Poot, dat weet ik niet. Volgens mij heb ik recent een brief gestuurd aan de commissie over dat initiatiefvoorstel. We zijn daar naar aan het kijken. We zijn er positief over, maar u weet dat het gaat om het Marineterrein. Dat is niet heel eenvoudig, want wij gaan daar niet alleen over. We zijn samen met het Rijk beheerder van dat terrein totdat het wordt overgedragen. Wij kunnen dus niet alleen bepalen wat daar wel en niet mag. Er zijn heel veel partijen die interesse hebben voor het gebruik van dat terrein, al dan niet tijdelijk. Dat is de stand van zaken. We kunnen er in de commissie nog een keer over praten, want het onderwerp waterrecreatie en zwemplekken komt regelmatig terug.

Waarschijnlijk bedoelt men hier de Watervisie 2040, want in de Najaarsnota wordt sowieso weinig specifieks genoemd.
Wethouder Kock verschuilt zich tegenover raadslid Poot achter het Rijk als het om besluitvorming gaat. Die zijn inderdaad eigenaar, maar staan zeer welwillend tegenover een (tijdelijke) zwemplek in de haven. Waar deze gereserveerdheid van de wethouder nu ineens vandaan komt is mij dan ook een raadsel. Wellicht dat de eventuele kosten meespelen.

Watervisie 2040
Voor de volledigheid hier nog de tekst uit de Watervisie Amsterdam 2040:

Zwemmen. We gaan samen met de waterbeheerders de blauwalg in de stadsplassen in en om Amsterdam structureel bestrijden, zodat er de hele zomer in gezwommen kan worden. Daarnaast breiden we het aantal recreatiestranden en zwemplekken in natuurwater in de stad uit. We denken hierbij vooral aan de uitbreiding van het recreatiestrandje bij de Varkensbaai in de Sloterplas, een tweede recreatiestrand aan de Gaasperplas bij het Gaasperpark, een recreatiestrand bij de Noorder IJplas, een natuurzwemplek aan de Amstel bij Park Somerlust bij het Amstelkwartier of de Jan Vroegopsingel, nieuwe recreatiestranden op IJburg 2 en het Zeeburgereiland (zuidoever) en aan de mogelijkheid voor een drijvend zwembad bijvoorbeeld bij het NDSM-terrein of het Oostelijk Havengebied. Aan de zuidoostelijke oever van de Nieuwe Meer is onlangs al een nieuwe zwemplek gerealiseerd. 

Het Marineterrein wordt hier inderdaad niet in genoemd.
Intussen kunnen we dus gewoon -nogmaals: op eigen risico!- zwemmen in het water van de haven en laten we de politici en ambtenaren lekker bezig om alles op een rijtje te krijgen. Veel succes gewenst!

In 1950 maakte men zich overigens niet zo druk over regels en politiek om een duik te kunnen nemen in het Oosterdok...



foto 1: Bureau Marineterrein
foto 2: Harry Pot

Kunstwerken Jo Klingers op Marineterrein

Een maand geleden overleed op 83-jarige leeftijd Jo Klingers, een Haarlemse kunstenaar die voor het Evenementencentrum op het Marineterrein verschillende baksteenplastieken ontwierp.
Klingers kreeg zijn opleiding aan de voorloper van de Rietveld Academie, het Instituut voor Kunstnijverheidsonderwijs. In 1964 richtte hij met een aantal kunstenaars, schrijvers en acteurs de Rode Stip op - de Haarlemse tegenhanger van Provo. Tot in de jaren negentig realiseerde hij kunstobjecten, interieurs, en buitenruimten in en rond openbare gebouwen.

Hopelijk zullen de sculpturen die nu nog in het Evenementencentrum staan bewaard blijven, want veel van zijn werk is inmiddels uit de openbare ruimte verdwenen. Onderstaand werk is uit 1966 (titel onbekend).

PimPamPetten met het Marineterrein

Zoals al eerder op dit blog vermeld is Bureau Marineterrein bezig met het opstellen van een Nota van Uitgangspunten voor de toekomstige ontwikkeling van het terrein. Een van de hippe manieren om samen tot inzichten te komen is het zogenaamde Serious Gaming. Deze week vond zo'n sessie plaats op het Marineterrein en verschillende deelnemers plaatsten hiervan foto's op Twitter en Instagram. Benieuwd of de alcoholconsumptie de uitkomsten heeft beïnvloed ;-)




Een definitie van Serious Games van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu:

Serious games zijn simulatiespellen waarbij de deelnemers met realistische problemen worden geconfronteerd waarvoor ze een oplossing moeten zoeken. De deelnemers kunnen hierbij verschillende keuzen uitproberen en direct zien wat de praktische gevolgen zijn van die keuzen. Zo kunnen ze in een veilige omgeving oefenen en worden in de praktijk lastige en ongewenste situaties of oplossingen voorkomen. Door hun realistische weergave versterken de serious games de beleving en daarmee ook de overdracht van informatie. Ze stimuleren de onderlinge discussie en kennisuitwisseling, bevorderen samenwerking en deelnemers krijgen beter begrip van verschillende rollen en het proces waar ze deel van uit maken.

Microwoningen als strooigoed over het Marineterrein

In oktober en november organiseerde Architectuurcentrum Amsterdam drie ontwerplabs met als thema microwoningen in Amsterdam. Ieder lab was verbonden aan een locatie in Amsterdam. Het laatste ontwerplab stond in het teken van het Marineterrein.

Onderaan een video van Pakhuis de Zwijger waar de eindpresentatie van het ontwerplab plaatsvond. Het Marineterrein wordt vanaf 59:50 besproken.
Ik schrok wel van het idee om van het terrein een 'gated community' te maken. Leuk experiment, maar nutteloos voor de buurt als geheel. De deelnemers aan het ontwerplab leken zich sowieso niet veel in de buurt rondom het terrein te hebben verdiept, dat leek in ieder geval zo tijdens de presentatie. Zo werd onder andere gesteld dat alle benodigde voorzieningen al aanwezig zijn, waardoor je enkel nog wat woningen over het terrein hoeft te 'strooien'. Maar op Kattenburg bevindt zich bijvoorbeeld maar 1 winkel: de apotheek op het Kattenburgerplein. Horeca is er inmiddels wat meer. Naast Café Daan & Daan kan de buurt nu ook naar Homeland of Scheepskameel. Maar andersoortige voorzieningen (park, sport, theater, film, winkels, postagentschap, dokterspost) zijn er eigenlijk niet of te weinig. Mooie uitdaging dus om deze op het Marineterrein te verwezenlijken.
Als de deelnemers 'nutsvoorzieningen' bedoelden hebben ze natuurlijk deels gelijk. Het Marineterrein is geen braakliggend terrein zonder elektriciteit of riolering.



Van arcam.nl:

Vorige week vond het derde en tevens laatste ontwerplab plaats. Het Marineterrein fungeerde hierin als casus. Het multidisciplinaire team benaderde het unieke gebied als locatie voor stedenbouwkundige experimenten en kwam zo tot verschillende scenario’s voor microwoningen.

Geleidelijke groei
Thijs Meijer, adjunct-directeur Bureau Marineterrein, verzorgde op maandag de aftrap van het lab. Een geleidelijke groei van het Marineterrein is de wens van het Rijk en de Gemeente Amsterdam, wat is vastgelegd in de bestuursovereenkomst. De bedoeling van de overeenkomst is het gebied in waarde te laten groeien. Daarbij gaat het om economische waarde, maar zeker ook om andere maatschappelijke waarden als bijvoorbeeld duurzaamheid. In deze periode van richtinggevende, tijdelijke ontwikkeling blijft het Rijk eigenaar van grond en gebouwen. Halverwege 2018 zal de Marine het gebied verlaten hebben. Daarna kan het terrein worden verkocht aan de gemeente of, als die niet wil of kan, aan andere partijen.

Oefengebied
Het ontwerpteam heeft nagedacht over de manier waarop ze het Marineterrein wilden benaderen. Er is besloten binnen de context van de huidige transitie te blijven en microwoningen toe te voegen als onderdeel van experiment en organische groei. Er is ook terug gegrepen naar de historie van het gebied. Als oefenterrein van Defensie werden er door de jaren heen vele militairen getraind. Vanuit dit gegeven is er een concept ontwikkeld dat het Marineterrein beschouwd als een ‘oefengebied’ voor stedenbouwkundige experimenten.

Enclave
Er kwamen verschillende experimenten voorbij, zoals een hedendaagse Domus, waarin woon-werkfuncties geordend zijn als een Romeinse stadswoning. Of er werd gekozen voor het herontwikkelen van de huidige muur met microwoningen. Door voort te borduren op de bestaande elementen van het gebied, zoals de historische poort, wordt het karakter van het gebied als enclave versterkt.

Experimenteren
Het experiment van organische groei werd afgelopen vrijdag gepresenteerd in een gebiedsmaquette. In deze variant worden microwoningen toegevoegd aan het gebied, ondersteunend aan de bestaande werkfuncties. Uitgaande van de bestaande structuren werden gebouwen getransformeerd en werden microwoningen als het ware aan de bestaande gebouwen ‘aangehaakt’. Het gebied biedt de mogelijkheid om te experimenteren buiten de bestaande regels, om zo nieuwe gedeelde functies en architectonische oplossingen uit te proberen.

Video Pakhuis de Zwijger. Marineterrein vanaf 59:50.