Marineterrein Amsterdam

Een onafhankelijk blog van een Kattenburger over de herontwikkeling van het Marineterrein Amsterdam. Van een gesloten enclave naar een plek voor iedereen. Blog Marineterrein gaat door als marinekwartier.com

woensdag 28 oktober 2015

Luchtbeelden Marineterrein in Polygoonfilm uit 1925

De eerste 40 seconden van deze film, die in 1925 in opdracht van de gemeente Amsterdam is gemaakt, tonen luchtbeelden van het Centraal station en het Oosterdok.
Het Marineterrein is uitstekend te zien. De scheepshellingen op de Voorwerf zijn daarbij ook duidelijk zichtbaar.

vrijdag 23 oktober 2015

Wapentuig op Marineterrein gericht op bewoners Kattenburg

Twee jaar geleden kon je vanuit ons raam nog regelmatig een helikopter zien landen op het Marineterrein. Maar de laatste tijd gebeurt dat steeds minder. Misschien is er geen geld voor brandstof of roesten deze machines teveel. Best jammer, want het was altijd een spectaculair gezicht. 
Tijdens een zoektocht op Facebook kwam ik recent een foto tegen van een ander militair object op het Marineterrein. Een heus kanon! En het staat nog eens gericht op de woonblokken van Kattenburg ook! Of het nog in werking is weet ik niet, maar het stelt wel gerust dat de jongen op de foto er vreedzaam uitziet. En is dat nou een bosje bloemen in zijn handen? Op de luchtfoto het kanon in de witte cirkel.


zaterdag 17 oktober 2015

Kanon uit 1806 tijdelijk terug op Marineterrein

Afgelopen zomer werd bij het slopen van een steiger in het Amsterdam-Rijnkanaal een 19e-eeuws kanon gevonden. Het kanon is een flinke jongen van 3.25 meter en weegt ongeveer drie ton. Afdeling Monumenten en Archeologie van gemeente Amsterdam ging op onderzoek uit en kwam er achter dat het kanon waarschijnlijk afkomstig is van een fabriek uit Luik, waar het begin 19e-eeuw is besteld door de Marine om te dienen als scheepsgeschut. Het kanon heeft daarna een tweede leven gekregen bij de kustverdediging langs de Zuiderzee. Uiteindelijk is het kanon geëindigd als meerpaal langs de oever van het kanaal; precies op de plek waar het onlangs is gevonden. Het kanon werd gisteren naar de plek gebracht waar het mogelijk ooit aan boord van een oorlogsschip is gehesen; het Marineterrein. Hier zal het enkele dagen te zien zijn.



Lang Kanon van 36 pond
Na de vondst van het kanon werd Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam ingeschakeld om het historische voorwerp te onderzoeken. Het ijzeren scheepskanon, met een lengte van 3,25 meter en een gewicht van 3.565 kg, is een gangbaar 19de-eeuwse marinekanon dat in 1806 in Luik werd gegoten. Dit type kanon was bekend onder de naam 'Lang Kanon van 36 pond'. Het kanon heeft jarenlang dienst gedaan bij de kustverdediging. De vindplaats, de knik tussen de Zeeburgerdijk en de Diemerzeedijk, was eeuwenlang een strategische plek waar de Zuiderzee kon worden overzien. Na 1870 werden kanons van dit type afgedankt en dit exemplaar is als een meerpaal in de IJ-oever beland. In 1892 werd het eiland Zeeburg aangelegd, waarna de oude oever onderdeel werd van het huidige Amsterdam-Rijnkanaal.

Het NOS Radio 1 Journaal was bij de Dienst Archeologie van de gemeente Amsterdam op bezoek en maakte een kort verslag.




dinsdag 13 oktober 2015

Gemeente verhindert tijdswinst geplande fietsroute via Marineterrein



De tijdelijke brug van het Marineterrein naar de Dijksgracht zou volgens de gemeente de fietsroute van de Oostelijke Eilanden naar het Centraal Station met 3 minuten moeten gaan bekorten. Echter, men heeft deze week de brug over de Oostertoegang (het water aan de oostelijke kant van het CS tussen IJ en Oosterdok) gesloten voor fietsers! Dit omdat sommige fietsers schuin overstaken en zo mede-verkeersdeelnemers in gevaar brachten. In plaats van te handhaven heeft de gemeente er voor gekozen om alle fietsers van het Oosterdokseiland naar CS te benadelen. De brug, die voor Oostelijke Eilanders aan het einde van de snelste route naar Amsterdam Centraal ligt, is vanaf nu enkel nog toegankelijk voor voetgangers. Fietsers moeten voortaan via de Odebrug, Prins Hendrikkade en Kamperbrug naar het station. Dit via twee extra stoplichten over twee zeer drukke kruisingen waar het opstellen van wachtende fietsers nu al een enorm probleem is. 
De geplande route via het Marineterrein over de tijdelijke brug naar de Dijksgracht levert in de nieuwe situatie nog steeds 3 minuten tijdswinst op ten opzichte van de oorspronkelijke route via NEMO, maar daar moeten we dus voor beide routes extra minuten bij optellen voor het omrijden en wachten bij twee extra stoplichten. 

De route via het Oosterdokseiland is pas sinds een jaar goed te gebruiken nadat velen om een fietsverbinding achterlangs het gebouw van NEMO hadden gevraagd en deze uiteindelijk ook werd aangelegd. Ook deze route is nu dus langzamer geworden. Alles is relatief, en zo zou de gemeente kunnen betogen dat de Dijksgracht-route nog steeds sneller is dan die via NEMO...
Wie een frustrerend omrij-einde van zijn fietsrit via het Oosterdokseiland wil vermijden kan natuurlijk altijd nog de oude route via de Prins Hendrikkade kiezen. Hemelsbreed de kortste rit. Maar dan moet je wel maar liefst 7 verkeerslichten trotseren! 
Overigens staan sowieso de vermeende 3 minuten tijdswinst ter discussie omdat de draaibrug bij Hannekes Boom erg moeilijk te nemen is voor fietsers. Daarnaast was een (tijdelijke) brug van het Marineterrein naar NEMO om verschillende redenen een veel betere optie geweest. Maar daarover later meer.



In groen de route via NEMO (nu 1 stoplicht; 3 stoplichten na sluiting Oostertoegang)
In oranje de route via het Marineterrein (nu 1 stoplicht; 3 stoplichten na sluiting Oostertoegang)
In rood de route via de Prins Hendrikkade (7 stoplichten)
In zwart de route die na sluiting van de Oostertoegang genomen dient te worden (2 extra stoplichten)

Gezelligheid bij opening Drijvende Kas op Marineterrein

Zelf was ik er niet bij, maar zo te zien hadden EcoJar, Rogier Spaans en Amstelhoveniers het erg gezellig tijdens de opening van de Drijvende Kas op het Marineterrein.
De Drijvende Kas is een pilot die, in het kader van Wereldvoedseldag, deel uitmaakt van een aantal projecten in het land. Met deze kas vol groene groenten en kruiden wil men verse, lokale producten kweken onder het toeziend oog van elke Amsterdammer.
In 2050 zal 75% van alle bevolking in steden wonen. Om uitbuiting van mensen, landen en gronden tegen te gaan is het nodig om op zoek te gaan naar duurzame manieren van lokale voedselproductie, aldus de organisator van het project. En dat kan op een letterlijke, transparante wijze: midden in de stad in een Drijvende Kas. Dit object komt enkele dagen lang op het Marineterrein de afstand tussen ons voedsel en het bord verkleinen.

Klik op de afbeelding van het krantenartikel om het beter te kunnen lezen.




zaterdag 10 oktober 2015

Belgen en Nederlanders maken samen replica 17e eeuws Marineterrein

Wel eens van een diorama gehoord? Voor mij was de term nieuw.
Wikipedia legt het als volgt uit:
Een diorama (ook: kijkkast) is een (vaak museale) opstelling waarbij voorwerpen zodanig staan opgesteld dat er een indruk van een mogelijke werkelijkheid wordt getoond.



Modelbouwer Dirk Wuyts uit Vosselaar, België startte begin 2014 een project om samen met mede-modelbouwers uit België en Nederland een replica op schaal (een diorama dus) van de Kattenburgerscheepswerf ten tijde van de 17e eeuw te bouwen. Daarvoor ging men in verschillende archieven op zoek naar bouwtekeningen en andere afbeeldingen van onder meer het huidige Scheepvaartmuseum (toen het magazijn van de Admiraliteit van Amsterdam) en het Werfgebouw. De afgelopen tijd is er al flink gebouwd en binnenkort wordt er gekeken of er na voltooiing een plek kan worden gezocht om het diorama permanent ten toon te stellen. De bouwers zouden die plek het liefst ergens op het Marineterrein zien. Het project moet in maart 2017 klaar zijn, want de opzet van het hele gebeuren is de herdenking van Nicolaes Witsen (1641 - 1717), burgemeester van Amsterdam van 1682 tot 1706 en schrijver van het boek 'Al oude en hedendaagse scheepsbouw en bestier'.
Op de foto's de eerste bouwwerkjes. Ik vraag me alleen wel af of alles klopt met het werkelijke Werfgebouw. Maar het is natuurlijk nog niet voltooid, dus misschien oordeel ik te vroeg. En daarnaast gaat het bij een diorama om een 'mogelijke werkelijkheid'.


dinsdag 6 oktober 2015

Bouw (nutteloze?) tijdelijke brug Dijksgracht / Marineterrein vordert

Alle palen voor de tijdelijke brug van de Dijksgracht naar het Marineterrein staan inmiddels in het Oosterdok.
Overigens lijkt de snellere fietsroute die door deze brug had moeten ontstaan tussen de Oostelijke Eilanden en het Centraal Station (3 minuten tijdswinst) te mislukken. De gemeente heeft namelijk besloten de huidige fietsbrug tussen het Oosterdokseiland en de oostzijde van het station op te heffen. Hierdoor moeten fietsers voortaan via de Odebrug, de Prins Hendrikkade en de Kamperbrug naar het station. Dat zijn twee stoplichten extra en een flink stuk om... 
De reden zou de verkeersveiligheid zijn, maar een toename van fietsverkeer op twee blackspots op de Prins Hendrikkade zal waarschijnlijk juist het tegenovergestelde bewerkstelligen.
Blijft een feit dat een extra verbinding (door middel van een tijdelijke brug vanaf het Marineterrein) met het 'vasteland' nooit weg is! Over de definitieve plek van een brug (of meerdere bruggen) hebben we het later nog een keer.




Uit het Verkeersbesluit:

Intrekken fietspad langzaam verkeersbrug Oostertoegang.

Nr. : 2015-009116D
Het algemeen bestuur van de bestuurscommissie voor stadsdeel Centrum;
Gelet op de bepalingen van de Wegenverkeerswet, het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990, de verordening op de bestuurscommissie en het ondermandaatsbesluit van het algemeen bestuur van 28 maart 2014,
Overwegende:
-dat er nu een langzaam verkeer verbinding , met daarop een fietspad, is over de Oostertoegang tussen de Odebrug en de Kamperbrug;
-dat de Odebrug sinds december 2010 in gebruik is met aan de westzijde een tweerichtingsfietspad dat ter hoogte van de Oosterdokskade naar de oostzijde verspringt;
-dat het huidig knelpunt is dat fietsers haaks dienen over te steken, maar dit grotendeels niet doen en de kortste route kiezen schuin over het kruisingsvlak;
-dat dit zorgt voor een potentieel conflict met gemotoriseerd - en kruisend fiets verkeer, wat herhaaldelijk lijdt tot verkeersgevaarlijke situaties;
-dat ter betere geleiding van het fietsverkeer en ter voorkoming van deze verkeersgevaarlijke situaties een profiel wijziging zal plaatsvinden;
-dat een onderdeel daarvan is dat het fietspad, welke de verbinding vormt tussen de Oostertoegang en de Odebrug, komt te vervallen waardoor er minder kruisend fietsverkeer ontstaat;
-dat de brug nu zal worden aangewezen als voetgangersbrug;
-dat de fietsenstalling op het Stationsplein wel bereikbaar blijft via het fietspad van de Kamperbrug;
-dat de huidige verkeersbesluiten dienen te worden aangepast aan de nieuwe gewenste situatie;
-dat overeenkomstig artikel 24 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer, overleg is gepleegd met de gemandateerde van de politie, regionale eenheid Amsterdam;
-dat dit onderwerp diverse keren is besproken in de Centrale verkeerscommissie en een akkoord is gegeven in de vergadering d.d.4-12-2012 en 23-04-2013 en 07-10-2014



Prins Bouw plaatst ramen in Gebouw 27E op Marineterrein

Prins Bouw heeft foto's online gezet van het plaatsen van de eerste ramen in Gebouw 27E. Een mijlpaaltje in de verbouwing.



Uitleg over het gebouw door Bureau SLA dat voor het ontwerp tekende:
Gebouw 027E staat direct tegenover het NEMO aan het water. Het maakt deel uit van een ensemble van twee ooit identieke slabs, verbonden met een éénlaagse laagbouw. Het gebouw heeft gediend voor technisch onderwijs aan militairen. Geheel volgens de “Vijf Punten van een Nieuwe Architectuur” van architectuurgoeroe Le Corbusier zijn de beide onderwijsgebouwen uit 1962 van de grond verheven. De kolommen waar het gebouw op rust (‘pilotis’) waren in die periode dankbare elementen voor sculpturale expressie. Zo ook bij gebouw 27. De rest van het gebouw bestaat uit een grid van kolommen, vloerbalken en vloeren met gemetselde kopgevels. Een betonnen noodtrap keert zich naar het water. Alle beton is in het werk gestort: de planken van de bekistingen zijn nog mooi leesbaar in het zichtbare beton. De toegang bevindt zich onder de kolos in een subtiel ingebedde entreepartij. Van Gebouw 027E is geen cultuurhistorische analyse gemaakt. Zonder daarop een voorschot te nemen is de verwachting dat dit niet direct een rijksmonument zal worden. Dat betekent niet dat het geen waardevol gebouw kan worden. Zoals toen maken ze ze niet meer. Door het bureau Marineterrein is onderzocht hoe dit deel van gebouw 27 geschikt gemaakt kan worden voor nieuw gebruik, met als aanleiding het Nederlandse voorzitterschap van de EU in 2016. De conclusie is dat Gebouw 027E zich goed leent voor transformatie, zowel voor tijdelijk als voor permanent gebruik.

zaterdag 3 oktober 2015

Hengelo Bier gebrouwen op Marineterrein

Twente op het Marineterrein. Dat is wat we binnenkort kunnen verwachten. In de microbrouwerij in Pension Homeland (Homeland Brew) zal namelijk niet alleen hun eigen PSU-bier worden gebrouwen (15 oktober klaar), maar ook Hengelo Bier.
De eigenaar van deze merknaam, Herbert Capelle, was al enige tijd op zoek naar een plek om het bier weer nieuw leven in te blazen, en vond deze in Amsterdam. Er was een complete verhuizing van een in onbruik geraakte brouwinstallatie uit Duitsland voor nodig, maar als het goed is kunnen we aan het einde van het jaar een speciaalbier met de naam Hengelo bier verwachten.
Zie hieronder een artikel uit de Twentsche Courant over de plannen.



En wéér is Hengelo Bier terug

Datum: 01-10-2015
Bron: De Twentsche Courant Tubantia

De microbrouwerij staat in Amsterdam, maar de ingrediënten komen uit deze regio. En de hop zelfs uit Hengelo. 

HENGELO/AMSTERDAM 

Hengelo Bier is over enkele maanden weer terug. Het is de derde comeback. Maar nu niet meer als pils. Eind dit jaar komt er een bijzonder type 'eindejaarsbier' op de markt. En dat wil Hengeloër Herbert Capelle voortaan elk jaar herhalen. Met grondstoffen uit deze regio, waaronder hop uit Hengelo. De 'nieuwe' brouwerij staat in Amsterdam en gaat ambachtelijke biertjes produceren, op een steenworp afstand van het Scheepvaartmuseum. Capelle is de brandmanager: de man die verantwoordelijk is voor de merkontwikkeling. 
De brouwinstallatie komt uit Gronau en was onderdeel van het oude stadsbrouwcafé Dinkellager. Een microbrouwerij, met een capaciteit van duizend liter. Capelle ontdekte de niet meer in gebruik zijnde brouwerij al in 2010. "Verwaarloosd, helemaal onder de duivenpoep, de elementen hadden er vrij spel." Zijn interesse was echter meteen gewekt en hij stapte naar de eigenaar. "Ik heb hem 10.000 euro geboden, maar hij wilde er 100.000 euro voor hebben." De koop ging dus niet door. Later ontmoette hij Joost Carlier, via een sponsorcontract van Hengelo Bier. Carlier was vroeger manager van Normaal en organisator van het Lochem Festival. In 2010 verkocht hij zijn evenementenbureau LOC7000 om investeringmaatschappij Cloese Holding op te richten. En Carlier vond het wel interessant om in zo'n brouwerijtje te investeren. 
Begin dit jaar stapten de twee weer naar de eigenaar in Gronau, met een nieuw bod. Capelle: "Dat lag ook aanzienlijk lager dan zijn vraagprijs. Maar hij heeft het uiteindelijk wel geaccepteerd." De installatie werd gedemonteerd en naar Amsterdam vervoerd, naar het Marineterrein, waar het in juli weer in elkaar werd gezet en opgeknapt. Eerst had Capelle nog locaties in en rond Hengelo bekeken. "Maar die gingen te veel kosten. Dat zou aanzienlijke investeringen vergen." Het werd dus Amsterdam. Carlier kende de exploitant van hotel Pension Homeland op het Marineterrein, die graag een microbrouwerij bij het restaurant wilde. De installatie is er klaar voor, volgende week begint het proefbrouwen. "Het worden speciaalbieren. Bovengistend, licht doordrinkbaar", meldt brandmanager Capelle. De rode draad: het traditionele eindejaarsbiertje. Hengelo Bier. Nooit hetzelfde, elk jaar een andere receptuur. En geen pils. "Een eenmalige editie: op is op. Duizend liter." En te koop bij de Hengelose slijterijen. 
Capelle is nog altijd eigenaar van het merk, dat hij twee keer op de markt probeerde te zetten, in 2007 en 2010. "Het wordt me nog vaak gevraagd wanneer Hengelo Bier terugkomt. Het bleek vooral goed te lopen als kadootje." Vandaar dat hij het Hengelose speciaalbier uit Amsterdam rond de feestdagen wil presenteren. De receptuur ligt nog niet vast. De hop komt in elk geval uit Hengelo. Langs de spoorlijn in Hengelo Zuid groeit genoeg, heeft Capelle al gezien. Hij is al wezen plukken.
Foto: Herbert Capelle bij de microbrouwerij in Amsterdam. (Michel Beskers)

donderdag 1 oktober 2015

Drijvende kas vindt haven op Marineterrein

Deze week ontmoette ik, terwijl ik een vreemd gevaarte in de wateren rond het Marineterrein stond te fotograferen, Pascal Henneberque. Zijn drijvende kas is een pilot die, in het kader van Wereldvoedseldag, deel uitmaakt van een aantal projecten in het land. Met deze kas vol groene groenten en kruiden wil hij verse, lokale producten kweken onder het toeziend oog van elke Amsterdammer. 
In 2050 zal 75% van alle bevolking in steden wonen. Om uitbuiting van mensen, landen en gronden tegen te gaan is het nodig om op zoek te gaan naar duurzame manieren van lokale voedselproductie, aldus Henneberque. En dat kan op een letterlijke, transparante wijze in de samenleving: midden in de stad in een Drijvende Kas. Dit object komt enkele dagen lang op het Marineterrein de afstand tussen ons voedsel en het bord verkleinen. Op 12 oktober vanaf 19:00 staat er een chef voor je klaar die hapjes voor je kookt.


Blogarchief