Marineterrein Amsterdam

Een onafhankelijk blog van een Kattenburger over de herontwikkeling van het Marineterrein Amsterdam. Van een gesloten enclave naar een plek voor iedereen. Blog Marineterrein gaat door als marinekwartier.com

donderdag 30 juni 2016

Torpedo Kattenburg droomt van voetbalstadion op Marineterrein

De in oprichting zijnde voetbalclub Torpedo Kattenburg waar ik al eerder over berichtte, blijkt inmiddels verregaande ambities te hebben. In een Amsterdams huis-aan-huis-blad gaf één van de initiatiefnemers, Martijn Wuite, deze week zijn visie op de toekomst die de club tegemoet zou kunnen zien. Als ultieme droom ziet hij een grote investeerder het Marineterrein opkopen en er een stadion voor zo'n tienduizend man neerzetten. Wederom een plan wat weinig realistisch is, maar wat is er mooier dan dromen? En zoals Wuite zelf zegt, ook al gaat het hele plan uit als een nachtkaars, dan nog blijft het een mooi verhaal.

dinsdag 28 juni 2016

Verenigd Koninkrijk vertrekt uit EU & EU vertrekt van Marineterrein

'Annemarie Kookt' kookt op Marineterrein

Normaliter maak ik geen reclame op dit blog, maar nadat ik hoorde dat mijn vroegere collega en werkgever Annemarie van Pol haar prachtige kookkunsten in de Commandantswoning op het Marineterrein zou presenteren kon ik het niet laten. Ze maakt namelijk heerlijke gerechten - voornamelijk uit de mediterrane keuken. Eerlijk, zonder poespas. En altijd met een lach. Het was een eer om al die jaren met haar te werken. En wie weet gebeurt dat nog wel eens een keer :-)

Haar bio op de website van Annemarie Kookt:

"Nadat ik in 1985 mijn opleiding aan de rijksacademie van beeldende kunsten had afgerond ben ik na een aantal jaren toch een ander pad ingeslagen om mijn passie voor koken verder te ontwikkelen.
Vanaf 1988 tot 1999 heb ik eerst als kok, daarna als chef-kok in verschillende Amsterdamse restaurants gewerkt waaronder De Hemelse modder, La Vallade en Gare de L’Est.
In 1999 heb ik restaurant District 5 geopend aan het van der Helstplein in Amsterdam. Met veel plezier heb ik leiding gegeven aan dat restaurant. Niet alleen om wat meer vrije tijd te hebben maar ook om me wat meer te kunnen toeleggen op alleen het koken heb ik in 2011 met pijn in het hart District 5 verkocht.
Ik richtte al snel weer een eigen bedrijf op, maar dan veel kleiner. Het werd “Annemarie kookt” Een cateringbedrijf dat hapjes, buffetten of diners op locatie verzorgd. Verder laat ik mij ook inhuren als chef-kok bij Amsterdamse restaurants als La Vallade, Ivo’s kitchen en het buffet van Odette. Ook kook ik nu wekelijks bij lunchroom “Wat verder ter tafel komt” in het bedrijventerrein Da Vinci, waar ik 
sinds oktober 2014 maandelijks een table d’hote organiseer."

Foto's van het diner dat Annemarie samen met Maureen Barkey in de Commandantswoning bereidde:




vrijdag 24 juni 2016

Nieuwe hardlooproute over Marineterrein - Rondje Oosterdok



De gemeente Amsterdam probeert al een tijdje inwoners zover te krijgen meer te gaan sporten. Doordat steeds meer reguliere sportfaciliteiten door onze bouwlust naar de randen van de stad worden gedreven, moet men op zoek naar andere middelen om burgers nog gelegenheid te bieden in beweging te blijven. Een voorbeeld hiervan zijn de openbare fitnessapparaten in verschillende Amsterdamse parken.
Onze sportwethouder Van de Burg (VVD) zet zich verder enthousiast in voor het zeer populaire hardlopen, door routes in de stad te laten aanwijzen waarbij oversteken of stoppen voor verkeerslichten niet nodig is. Zondag 3 juli wordt er tijdens de open dag op het Marineterrein een nieuwe hardlooproute geopend. Deze zal lopen via de huidige fietsroute, over de tijdelijke Commandantsbrug, langs Hannekes Boom en over de Oosterdoks-draaibrug en J.J. van der Veldebrug naar NEMO. Vanaf daar gaat het langs de Museumhaven en ARCAM, over de Kattenburgerbrug tot de poort van het Marineterrein waar de route eindigt. Maar aangezien het een rondje betreft kun je natuurlijk zelf bepalen waar je begint of opgeeft ;-)
Dit "Rondje Oosterdok", zoals de route is genoemd, zal worden gemarkeerd met zilverkleurige 'punaises' om het de lopers nog makkelijker te maken. Op dit moment kun je het parcours van 2,2 km al verkennen door de felgroene stippen te volgen.
Hieronder op de kaart de nieuwe route.



Foto: Twee veteranen uit de Eerste Wereldoorlog met één been doen mee aan een hardloopwedstrijd voor oorlogsverminkten met behulp van krukken. Engeland, 1926 (fotograaf onbekend).

dinsdag 21 juni 2016

16 ontwerpen van Spaanse studenten voor een hernieuwd Marineterrein

Behalve dat ik nieuw verschijnende informatie over het Marineterrein bijhoud, struin ik ook regelmatig het internet af naar wat oudere berichten en documenten. Zo stuitte ik vorige week op een project uit 2012 van studenten van de Polytechnische Universiteit Valencia. Zij ontwierpen plannen voor een nieuwe invulling van het Marineterrein in Amsterdam, waarbij de andere Oostelijke Eilanden ook werden meegenomen. De 16 ontwerpen zijn over het algemeen vrij rigoureus (ik blijf in slechts 1 ontwerp in mijn huidige woning wonen). Maar gelukkig zijn het maar studentenontwerpen. Leuk ter inspiratie, maar niet altijd even realistisch.
Klik op de afbeeldingen om ze te vergroten.



Ontwerpen gemaakt door:
Adrian Fuster Gomez, Antonio Lozano Peris, Pau Olivares Peiró.
Martín Espín Ortiz, Celia Gonzalez Sanchis, Manuel Jiménez Ibáñez.
Jose Miguel Alfonso Buigues, Ignacio Campos Montesinos, Pascual Saura Hernández. 
Constance Desenfant, Charlotte Vaxelaire, Laureanne Morestin.
Maria Del Mar Forés Fajardo, Irene Gisbert Villena, Cinthia Soler Forner.
Sheila Peralta Albert, Esther Sabado Prats, Sara Traver Traver
Irene Martin Pedruelo, Elena Pilar Muñoz Espiago.
Marta Campins Romeu, Pablo Garcia Fernandez.
David Calatayud Blázquez, Francisco Angel Moreno Tarraga, Emilia Pérez Serran.
Yasmina Juan Osa, Ainhoa Pedrosa Armenteros, Alberto Zaragoza i Talamantes.
Gloria Hernández Pérez, Javier Jorge Aliaga, Begoña Serna Ferrer.
Guillermo José Milián González, Alejandro Orts Lopez, Marcos Ortiz Molla.
Candela Nadal Furio, Alberto Romero Alburquerque, Miguel Tomás Tena.
Vicente Fernández Sinisterra, Francisco Antonio Hidalgo Núñez.
Sara Espinós Cortés, Javier Martí Isasi.
Francisco Javier Gómez Patrocinio, Ana Ibarra Arias, Andreu Vélez Guillén.

maandag 20 juni 2016

Muur langs Marineterrein binnenkort eindelijk weer vrij van 'kunst'



Eerder schreef ik al over het in mijn ogen compleet mislukte kunstproject langs de muur van het Marineterrein. In het kader van het EU-voorzitterschap van Nederland heeft een stel kunstenaars een half jaar lang een vrijbrief gekregen om de muur op de Kattenburgerstraat te gebruiken als canvas voor hun ideeën over de EU. Het leverde voornamelijk een rommelige, kwalitatief ondermaatse bende op. Lelijke steigers, zogenaamd protest van burgers, wapperend landbouwplastic, isolatiedekens als vlaggen, een schommel, een paar planten in het grasperk, enz... Enkel de fototentoonstellingen waren nog van enig niveau, maar vanwege de bedroevende opstelling waren deze voor voorbijgangers niet goed te zien. Maar er is heugelijk nieuws! De New Europeans zoals het groepje 'creatieven' zich noemt gaan vertrekken. Men was van plan de troep achter te laten (!!!) omdat men dacht dat de buurt dat wel zou willen, zo'n mooie bijdrage aan de openbare ruimte. Maar daar is gelukkig een stokje voor gestoken.
Komende vrijdag (24 juni) geven ze een afscheidsfeestje. We zwaaien ze graag uit! Wat een armoe...


zaterdag 18 juni 2016

Nee zeggen tegen talloze ideeën voor een hernieuwd Marineterrein

Bureau Marineterrein is onlangs een samenwerking aangegaan met SURF, een initiatief van onder andere NWO en de rijksoverheid. Binnen SURF loopt het project R-link, waarbij wordt gekeken naar gebiedsontwikkeling en in het bijzonder naar de samenwerking tussen overheden, bewoners en marktpartijen. Projectdirecteur Liesbeth Jansen van Bureau Marineterrein vertelt op de website van VERDUS over de spagaat waarin ze af en toe verkeert. Aan alle kanten wordt aan haar getrokken om toch vooral al die mooie ideeën die personen en organisaties hebben zo snel mogelijk te verwezenlijken. Maar de bedoeling is om het terrein 'organisch' te ontwikkelen. Niet te snel, duurzaam, kleinschalig en flexibel. Dat geeft voorlopig geen duidelijke horizon aan het project Marineterrein, maar voorkomt, aldus Jansen, een dichtgetimmerd plan waar we anders misschien spijt van gaan krijgen.
Hieronder het gehele interview.




WAARDE CREËREN, ZOWEL ECONOMISCH ALS MAATSCHAPPELIJK

Wetenschappers, praktijkpartijen en overheden werken in het kennisprogramma Smart Urban Regions of the Future (SURF) tot 2020 samen aan kennis op de raakvlakken van ruimte, wonen, bereikbaarheid, economie en bestuur in stedelijke regio’s. In de onderzoeken van de vijf consortia is een belangrijke rol weggelegd voor de praktijkpartijen. Wat zijn hun verwachtingen van SURF? 

Liesbeth Jansen, projectdirecteur Marineterrein Amsterdam, wil gedegen onderzoek bij eigentijdse stadsontwikkeling.
Admiraal Michiel Adriaenszoon de Ruyter vertrok in de Gouden Eeuw met zijn zeemacht vanuit ’s Lands Dok naar verre oorden. ’s Lands Dok in Amsterdam is sinds die tijd broedplaats voor maritiem Nederland. Vandaag de dag zijn het terrein en de haven grotendeels in handen van Defensie. Maar het Marine Etablissement Amsterdam, omgedoopt tot Marineterrein, gaat volledig op de schop.
Het gebied is een absolute toplocatie voor stadsontwikkeling, direct naast het Scheepvaartmuseum, op wandelafstand van Amsterdam CS. Het gaat om 28 voetbalvelden aan historische gebouwen, sportvoorzieningen en gebouwen uit de jaren zeventig jaren zeventig bouwsels met veel beton en glas. Het terrein is grotendeels omringd door water en heeft sinds kort een directe fietsbrug richting het station.

Toegankelijk stadskwartier
Defensie verlaat het Marineterrein in 2018, als onderdeel van een bezuinigingsoperatie. De gemeente Amsterdam en de Staat hebben de herbestemming van het gebied vastgelegd in een bestuursovereenkomst. Kern van het plan: het Marineterrein wordt een openbaar toegankelijk stadskwartier, waar wonen, werken en recreëren hand in hand gaan.
Aan projectdirecteur Liesbeth Jansen en haar team sinds 2013 de taak om het terrein stapsgewijs te transformeren. Waarde creëren is een doel op zich, zegt Jansen. ‘Niet alleen economisch, maar ook maatschappelijk en cultureel. We willen een gebied met internationale aantrekkingskracht en oog voor duurzaamheid.’

Koning Midas
Jansen vergelijkt haar werk weleens met het verhaal van Koning Midas. Dit staatshoofd uit de Griekse mythologie had de kracht om alles wat hij aanraakte in goud te veranderen. Toen ook het voedsel dat hij wilde eten in edel metaal transformeerde, besloot Midas zijn bijzondere macht weg te wassen in de rivier Paktolos.
‘We hebben zo’n bijzondere locatie te pakken dat we ons enthousiasme soms moeten temperen om onszelf niet in de vingers te snijden. We hebben een lijst van meer dan vijfhonderd belangstellende huurders en op dit moment hebben we pas voor zo’n dertig ondernemers een passende plek kunnen vinden. We zoeken vooral naar mensen die met technologie de wereld een stukje mooier kunnen maken. Daarnaast moeten we een geschikte ruimte hebben en willen we dat huurders elkaar kruisbestuiven.’

Nee zeggen is part of the job. ‘We hebben gesprekken gehad met een groot sportmerk dat hier hun onderzoeksafdeling wilde vestigen. Dat klinkt natuurlijk prachtig, maar ze bleken niet echt bereid om te laten zien wat ze doen en hun kennis te delen. Dan is er geen plaats op het terrein. Je komt hier niet alleen voor de centrale ligging en het prachtige uitzicht over het water. Je komt hier samenwerken en de blik is naar buiten gericht. Als Marineterrein willen we ook samenwerken met onze buren, zoals het Scheepvaartmuseum, Science Centre Nemo en kunstgalerie Mediamatic.’

Grootstedelijke uitdagingen
De ambities liegen er niet om. In één klap wil Jansen ook grootstedelijke uitdagingen bij de kop vatten, zoals duurzaam gebruik van energie of het stimuleren van gezondheid door sportfaciliteiten. En tegelijkertijd moet het Marineterrein een oase van rust blijven, niet volgebouwd met woningen en parkeerplaatsen en weg van de toeristenstromen.
Aan de andere kant van de medaille staat de economische werkelijkheid en het perspectief dat de verstedelijking de komende jaren in rap tempo doorzet. ‘Natuurlijk creëren we veel economische waarde en woonruimte met de bouw van een paar duizend woningen op het terrein. Maar hoe duurzaam is dat? En hoe geven we dan ruimte aan de combinatie werken en wonen? Hoe behouden we de historische waarde van dit terrein? En hoe spelen we in op de veranderende behoeftes van mensen, die straks waarschijnlijk geen eigen auto voor de deur willen? We hebben de unieke kans om even rustig na te denken wat we willen en wat goed past. Noem het, vergelijkbaar met slow food, slow development.’

Lange termijn
Het Marineterrein verbindt zich de komende jaren aan het SURF-project R-LINK. De naam, een hele mond vol, staat voor Redressing Long-term societal challenges through space for Incremental urban development, small-scale and bottem-up initiatives to produce New Knowledge for vital and inclusive urban regions. De belangrijkste steekwoorden zijn ‘herinrichten’, ‘de lange termijn’, ‘waardevermeerdering’ en ‘nieuwe kennis’. Jansen: ‘Nationaal en internationaal is heel weinig onderzoek gedaan naar waardevermeerdering bij wat wij noemen ‘organische stadsontwikkeling’. In theorie zou je bijvoorbeeld kunnen kijken naar de ontwikkeling van de onroerendezaakbelasting, maar dan meet je slechts één ding, de economische waarde. Wij hebben heel andere vraagstukken op te lossen. Hoe houden we ons gebied flexibel, ook naar de toekomst toe? Hoe pas je duurzaamheid toe op de schaal van een grote stad? We krijgen met R-LINK de mogelijkheid om vijf jaar heel diep in deze materie te duiken. En in de tussentijd kunnen we het Marineterrein inzetten als een living lab. We kunnen testen en hebben de ruimte om op te schalen. We kunnen kijken hoe theoretische inzichten in de praktijk werken of praktische oplossingen uitgebreid laten onderzoeken.’

Ideaalplaatje
Verschillende gebieden komen onder het vergrootglas te liggen, zoals in Amsterdam ook voormalig bedrijventerrein Buiksloterham en het Havenstraatterrein in stadsdeel Zuid. In Groningen doen onder meer het Ebbingekwartier en het Suikerunieterrein mee. Met een schuin oog kijken wetenschappers en projectdirecteuren naar slimme stedelijke oplossingen in steden als New York en Londen.
Vanuit de wetenschap sluiten de Universiteit van Amsterdam en de Hogeschool Amsterdam aan, van wie de laatste weer ruimte gaat huren op het Marineterrein. In Groningen pakt de Rijksuniversiteit de onderzoekshandschoen op. En vanuit Wageningen UR is hoogleraar Leonie Janssen-Jansen aangehaakt. Zij bekleedt de leerstoel ‘Landgebruiksplanning’.
Het ideaalplaatje voor R-LINK is dat vertegenwoordigers van stedelijke gebieden over elkaars schouder meekijken en niet allemaal proberen het wiel opnieuw uit te vinden.

Wonen én werken
Hoe vertalen de ambities binnen R-LINK zich naar het Marineterrein? Wat staat er het komende jaar op de agenda? Onder meer de herontwikkeling van het ‘Onderofficierenverblijf’. Dit gebouw, op het midden van het terrein, telt 32 kamers met sanitaire voorzieningen. Het waren de afgelopen decennia verblijfsruimtes voor militairen.
Ondernemers zullen in de rij staan om in hartje Amsterdam een boetiekhotel te openen. ‘Maar wij willen een combinatie van werken én wonen. Toeristen hebben we meer dan genoeg in Amsterdam’, vindt Liesbeth Jansen.
Verder zullen de sportvelden nieuw gras krijgen. ‘En dan willen we meteen het water opvangen, zodat het niet allemaal in de riolering verdwijnt.’ Duurzame renovatie zit ook verpakt in de wens om groene of blauwe daken aan te leggen, waarbij groen staat voor natuurontwikkeling boven het maaiveld en blauw voor het opvangen en hergebruiken van regenwater.

Nieuwe bestemming
Enthousiast is Jansen over de komst van het ‘Maker Festival’, komende zomer. Daar kunnen jong en oud zich verdiepen in oude ambachten en nieuwe technieken als 3D-printen. En een nieuwe trotse huurder is Makerversity, die in een van de voormalige opleidingscentra van de marine huist. Makerversity faciliteert in Londen en Amsterdam gereedschappen en technologische kennis. Doel is om de maakindustrie weer een plek te geven in de binnenstad.Ook de haven, van waaruit al eeuwenlang boten vertrekken, krijgt een nieuwe bestemming. ‘We willen hier graag een zwemvoorziening. Geen stadsstrand, maar gewoon baantjes trekken in schoon water.’
Ideeën voor slimme technologische toepassingen zijn er volop, zoals intelligente lantaarnpalen, fietspaden die stroom opwekken en nieuwe mobiele toepassingen. ‘Ik krijg natuurlijk vaak de vraag wat er op het terrein komt’, zegt Jansen. ‘Ik zeg dan altijd ‘iets nieuws’. ‘Wat dan?’, vragen mensen. Dan zeg ik: Als ik het al wist, is het niks nieuws, toch?’



woensdag 15 juni 2016

Amerikaanse militairen doneren in 1960 bloed op Marineterrein

Gisteren was het Wereld Bloeddonordag. Ook in Nederland was hier veel aandacht voor.
Op 5 oktober 1960 werd op het Marineterrein te Amsterdam, op bijzondere wijze, eveneens bloed gedoneerd.
Bij 400 Amerikaanse militairen werd in de ziekenboeg bloed afgenomen. De armen bleken vrijwel allemaal getatoeëerd.
En het kapsel van de getoonde marineman is hede ten dage nog steeds erg hip!



Bron: Handelsblad / 5-10-1960

dinsdag 7 juni 2016

Ligplaatsen voor passagiersvaart in haven Marineterrein voorlopig van de baan

Ondanks herhaalde verzoeken van rederijen en andere belanghebbenden komen er voorlopig geen ligplaatsen voor de commerciële vaart in en rond de haven van het Marineterrein. Eerder (in 2013) was de ligplaatsregisseur van de gemeente nog enigszins hoopvol over geschikte plekken aan de kades langs het Oosterdok.
Daarom heeft de gemeente Amsterdam nog eens geïnformeerd bij Bureau Marineterrein of er toch niet iets mogelijk is, maar hun standpunt in deze is niet veranderd. Zie hieronder de brief van de wethouders Kock en Ollongren over de kwestie.



Geachte leden van de commissie Werk en Economie en de commissie Financiën, 

In verschillende commissievergaderingen in de afgelopen periode zijn de mogelijkheden voor (tijdelijke) ligplaatsen op het Marineterrein ter sprake gekomen. In mijn brief aan u van 29 oktober 2015 heb ik u nader toegelicht waarom het Marineterrein eerder (rapport Polderman uit 2013) als geschikte locatie voor passagiersboten werd gezien, en er nu anders over wordt gedacht. 

Naar aanleiding van die brief en de bespreking ervan in de commissievergadering van 14 januari 2016, heb ik op verzoek van het lid Poot (VVD) toegezegd dat ik de ligplaatscoördinator zal vragen om bij de stuurgroep van het Marineterrein de wens van de raad kenbaar te maken inzake het realiseren van (tijdelijke) ligplaatsen bij het Marineterrein. 
Daaropvolgend heb ik, opnieuw na een opmerking van raadslid Poot (VVD), toegezegd mij te laten informeren over de manier waarop de wens van de commissie met betrekking tot tijdelijke ligplaatsen op het Marineterrein is ingebracht in de desbetreffende stuurgroep en hoe deze vervolgens daar is gewogen. 
Op 22 maart 2016 heeft er een overleg plaatsgevonden tussen het projectmanagement van het Programma Varen-Passagiersvaart en de projectleiding van het Bureau Marineterrein Amsterdam. In dit gesprek is opnieuw de wens om tijdelijke ligplaatsen op het terrein mogelijk te maken uitvoerig besproken. 
Dit was een nuttig overleg, maar heeft niet geleid tot een ander standpunt of uitkomst. 

Het primaire doel van het project is om het Marineterrein tot een openbaar toegankelijk en vernieuwd gebied te ontwikkelen. De kaders hiervoor zijn in de Bestuursovereenkomst geschetst. Daarin is een hoge ambitie opgenomen voor de toekomstige ontwikkeling, waarbij wordt ingezet op innovatie, internationale aantrekkingskracht en herstel van het stedelijk weefsel. Specifiek voor het water en de openbare ruimte op het terrein is bepaald dat deze zich moeten ontwikkelen tot een belangrijke ontmoetingsplek en verbindingsroute. Beoogd wordt een breed publiek gebruik van de haven mogelijk te maken. 

De overeengekomen werkwijze voor de ontwikkeling van het Marineterrein is die van organische groei, waarbij steeds de meest waardevolle gebruikers en initiatieven worden gefaciliteerd om uiteindelijk te zorgen voor een zo groot mogelijke meerwaarde voor de stad en voor de huidige eigenaar, het Rijk. Flexibiliteit en het beschikbaar houden van ruimte is daarvoor cruciaal, juist in deze fase van het project. Het realiseren van ligplaatsen bij het Marineterrein levert geen toegevoegde waarde aan deze uitgangspunten. 

Mogelijk zal het realiseren van ligplaatsen de ontwikkeling frustreren, aangezien het definitieve toekomstige gebruik van het terrein nog niet duidelijk is. Daarom is ook niet te bepalen waar wel en niet ligplaatsen zouden kunnen komen. De ervaring leert dat tijdelijk gebruik vaak niet goed te beheren is, waardoor het later een probleem gaat vormen bij de definitieve invulling. Daar komt bij dat de tijdelijkheid van de ter beschikking te stellen ligplaatsen mogelijk niet kan worden gehandhaafd. Bureau Marineterrein Amsterdam en haar opdrachtgever, de stuurgroep Marineterrein Amsterdam, achten het daarom niet raadzaam om ligplaatsen op het Marineterrein beschikbaar te maken.  



foto: City Marina Amsterdam ; illustratie: Gemeente Amsterdam

Blogarchief