Parool 3 juli 2018:
Al jarenlang is defensie bezig te vertrekken van het Marineterrein, maar nu ze eindelijk weg zouden zijn, heeft de krijgsmacht zich bedacht: defensie wil 'om strategische redenen' op het complex blijven.
Dat de krijgsmacht nu terugkomt van een eerder genomen besluit, betekent een streep door de rekening van de gemeente. De stad heeft op het terrein onder meer innoverende bedrijven en openbaar recreatiegebied gepland. Ook moeten er woningen komen.
Het besluit om het Marineterrein te verlaten en te verkopen werd genomen in 2011, toen Defensie geconfronteerd werd met een bezuinigingsopdracht van 1 miljard euro.
Dreiging
In 2013 sloten Defensie en de gemeente een overeenkomst: de Koninklijke Marine zou het terrein stap voor stap verlaten en het terrein zou een openbare functie voor de stad krijgen.
Volgens bronnen binnen het ministerie is de wereld sindsdien veranderd. "In 2013 liepen er nog geen militairen in de straten van Brussel en Parijs," stelt een ingewijde.
In het geval van een terroristische dreiging voor de stad Amsterdam ziet de krijgsmacht in het Marineterrein een ideale legeringsplaats voor militairen. Bovendien krijgt de krijgsmacht er sinds dit jaar weer geld bij.
De gemeente wil niet inhoudelijk reageren, maar bevestigt 'in gesprek te zijn met Defensie'.
In gesprek
Op 1 juli zou de Koninklijke Marine het terrein verlaten, maar dat is niet gebeurd. Een woordvoerder zegt dat het vertrek van defensie op die datum 'meerdere malen' is besproken. "Het staat zwart op wit: ze zouden vertrekken."
Volgens de gemeente kwam de Marine 'kortgeleden' ineens met de wens 'een groot deel van het terrein' te willen behouden. "Wethouder Udo Kock zal op heel korte termijn in overleg treden met minister Ank Bijleveld."
Een woordvoerder van het ministerie van Defensie wil alleen kwijt dat Defensie momenteel in gesprek is met de gemeente. "Dat heeft te maken met strategische heroverwegingen."
Bij Defensie is ook het besef ingedaald dat eenmaal weggegeven grond in hartje Amsterdam nooit meer is terug te krijgen. Het Marineterrein is bovendien ideaal omdat het goed bereikbaar is per auto, er helikopters kunnen landen en boten kunnen aanmeren.
Fietsroutes
Al in de Defensienota, die minister Bijleveld en staatssecretaris Barbara Visser eind maart presenteerden, werd gesteld dat een aantal defensielocaties die zouden sluiten, tóch open zouden blijven. Het ging toen om vijf kazernes en een munitiecomplet, maar de bewindsvrouwen stelden 'nog andere locaties te onderzoeken'.
Het Marineterrein wordt de laatste jaren langzaam maar zeker ontwikkeld. Defensie is al weg van een deel van het gebied en ook lopen er fietsroutes over het terrein.
Aan de achterkant is een brug gebouwd naar de Dijksgracht. Op de 12,7 hectare rijksgrond waren de afgelopen 360 jaar verschillende onderdelen van defensie gevestigd. Alleen een wervingsafdeling van het ministerie zou op het terrein terugkeren.